Fimoza – uzroci i lečenje
Šta je fimoza?
Fimoza predstavlja nemogućnost prevlačenja prepucijuma (kožice) preko glansa, a uzrokovana je suženjem spoljašnjeg otvora. Može se podeliti na fiziološku, primarnu i stečenu. Fiziološka fimoza se javlja kod novorođene muške dece i spontano prolazi sa rastom deteta kada priraslice između prepucijuma i glansa nestaju i prepucijum dobija na svojoj elastičnosti, pri čemu se do navršene prve godine života, prevlačenje kožice preko glansa može izvesti kod 50% dece, a do navršene treće čak kod 89%. Primarna fimoza se odnosi na slučajeve kada nikada nije došlo do prevlačenja kožice preko glansa u detinjstvu i kasnije životu ima zastupljenost od 8% u predškolskom uzrastu, odnosno samo 1% u životnoj dobi između 16-18 godina. Stečena fimoza nastaje u toku života. Fimoza se deli i na totalnu (kompletnu) kada se prepucijum ne može prevući van erekcije i relativnu (inkompletnu) koja se manifestuje nemogućnosti prevlačenja u toku erekcije.
Koji su uzroci fimoze?
Najčešći uzorci fimoze su: nedovoljna elastičnost prepucijuma, suženje otvora kožice, adhezije, urođeni skraćeni frenulum (resica sa zadnje strane glansa) i obliterirajući i sklerozirajući balanitis koji nastaje kao posledica ponavljajućih zapaljenja kožice. Zapaljenje kožice može biti uzrokovano: infekcijama ili neadekvatnom higijenom, lichen planusom i povredama iste regije prilikom odnosa ili druge prirode sa nepravilnim oživljavanjem.
Manifestacije komplikacija fimoze:
- • crvenilo i svrab kožice;
- • bolni i otežani odnosi i mokrenje;
- • neadekvatna ejakulacija i smanjena plodnost;
- • nemogućnost mokrenja;
- • baloniranje kožice pri mokrenju (najčešće kod dece);
- • dugotrajne infekcije i njihov prelazak u dugotrajne hronicitete, koji mogu dovesti do prekancerozih i kanceroznih lezija.
Kako se leči fimoza?
- • kod dece - medikamentozno (0,1% kortikosteroidim mastima) u trajanju 20-30 dana, sa postepenim prevlačenjem prepucijuma;
- • adhezioliza kod neadekvatnog odgovara na prvu linije terapije priraslica;
- • frenultomija ili resekcija resice prepucijuma i glansa;
- • najčešće primenjivana operativna procedura je cirkumcizija (obrezivanje).
Šta je cirkumcizija (obrezivanje)?
Obrezivanje je zlatni standard za operativno lečenje fimoze koji se najčešće izvodi u uslovima lokalne anestezije ili ređe, opšte anestezije sa delimičnom ili totalnom resekcijom uklanjanja kožice. Cirkumcizija se izvodi i kod kancera penisa koji je samo zahvatio kožicu, kod masivnih i široko rasprostranjenih kondiloma iste regije koji se ne mogu lečiti na drugačiji način, zbog suviška prepucijuma, ali i zbog verskih i kulturoloških razloga određenih verskih, nacionalnih i etičkih grupacija. Sam čin operacije i neposredni postoperativni tok, ne ometaju funkcionisanje pacijenta, a potpuni oporavak se postiže u proseku za oko 14 dana. Prednosti obrezivanja su, pre svega, povećana higijena, smanjenje učestalosti infekcija, smanjena incidienca polnih bradavica i karcinoma penisa, kao i normalizovanje mokrenja i izmokravanja kod onih kod kojih je samo suženje kožice dovelo do poremećaja, produžavanje vremena do postizanja ejakulacije. Operaciju lakše prihvataju deca i mlađi muškarci. Kod osoba u srednjim i starijim godinama potrebno je vreme navikanja na povećanu senzitivnost glansu u postoperativnom periodu i vreme adaptacije tj. desenzibilizacije glavića, kao i da nakon toga vreme do postizanja ejakulacije kao i stepen nadraživosti koji je produžen, te neće biti isti kao ranije, što određenom delu muške populacije može predstavljati problem do navikavanja.
