Magnetna rezonanca
Šta je magnetna rezonanca?
Magnetna rezonanca (MR) je sofisticirana dijagnostička tehnika koja koristi snažno magnetno polje, radio-talase i kompjutersku tehnologiju za stvaranje detaljnih slika unutrašnjih struktura tela. Glavni deo MR uređaja je veliki magnet koji stvara snažno, homogeno magnetno polje. Jačina magnetnog polja se meri u Tesla jedinicama (T), a može varirati od niskih vrednosti (0.2T) do visokih (3T). Ovo magnetno polje orijentiše protone, pretežno prisutne u molekulima vode unutar tela, u pravcu tog polja.
Ljudsko telo je sačinjeno od velikog procenta vode, a molekuli vode sadrže protone (nukleus atoma vodonika). Kada su ovi protoni izloženi spoljašnjem magnetnom polju, počinju da se ponašaju poput malih magneta i orijentišu se u pravcu polja. Pored toga, protoni počinju da rotiraju ili "precesuju" oko ose koja je paralelna sa magnetnim poljima. Kada su protoni orijentisani u pravcu magnetnog polja, na njih se šalje radiofrekventni (RF) puls koji privremeno pomera protone iz njihovog ravnotežnog stanja, izazivajući ih da precesuju u fazi (u isto vreme) i promene svoje orijentacije za određeni ugao u odnosu na magnetno polje. Nakon što se RF puls isključi, protoni se vraćaju u svoje prvobitno stanje kada emituju radio signale koje detektuju senzori u MR uređaju. Sakupljeni signali se zatim obrađuju pomoću kompleksnih matematičkih algoritama u MR slike.
Kako možemo podeliti MR uređaje?
Zatvoreni MR uređaji imaju cilindrični oblik u kojem pacijent leži tokom snimanja. Ovaj tip MR uređaja obično ima jače magnetno polje (1.5T i 3T), što omogućava slike visoke rezolucije i bolji kvalitet pregleda, mogućnost naprednih tehnika snimanja, brže vreme snimanja u poređenju sa otvorenim uređajima, ali mogu izazvati klaustrofobiju kod pacijenata zbog zatvorenog prostora.
Otvoreni MR uređaji su dizajnirani tako da omoguće veći prostor oko pacijenta. Magneti su raspoređeni sa strane ili iznad i ispod pacijenta, što stvara otvoreni prostor, odnosno veći komfor za pacijente sa klaustrofobijom. Ovakav tip MR kreira sliku niže rezolucije zbog slabijeg magnetnog polja, duže vreme snimanja, što može povećati rizik od artefakata pokreta, kao i ograničenu primenu u složenim dijagnostičkim slučajevima gde su potrebni detaljni prikazi.
Klasifikacija MR uređaja prema jačini magnetnog polja
MR uređaji se klasifikuju i prema jačini magnetnog polja, koja se meri u Teslama (T). Jačina magnetnog polja direktno utiče na kvalitet i rezoluciju slike, kao i na mogućnosti pregleda specifičnih anatomskih struktura. Visokopoljni MR uređaji (1.5T) su najčešće korišćeni uređaji u kliničkoj praksi. Pružaju dobar balans između kvaliteta slike, brzine pregleda i udobnosti pacijenta, a koriste se za širok spektar dijagnostičkih procedura. Iako su veoma efikasni, postoje ograničenja u detaljima kod pregleda manjih lezija ili kompleksnih anatomskih struktura u poređenju sa supervisokopoljni MR 3T uređajima. Dijagnostički centar Opšte bolnice MediGroup poseduje MR uređaj jačine 3T, kao i urađaj jačine 1.5T.
Zašto pregled na magnetnoj rezonanci 3T?
MR uređaj Skyra jačine 3T u Opštoj bolnici MediGroup se koristi za specijalizovane i napredne dijagnostičke svrhe. Pruža slike visoke rezolucije sa finim detaljima uz bolju vizualizaciju manjih anatomskih struktura, detekciju malih lezija i precizno određivanje prirode i granice promena. Magneti sa manjom jačinom magnetnog polja ne vide određene tumorske promene, o čemu govore mnogi naučni radovi, dok magnetna rezonanca 3T snima organ na debljinu od 1 mm. Takođe, uređaj je koristan za napredne tehnike kao što su difuziono oslikavanje, MR spektroskopija i funkcionalna MR naročito u pregledima urinarnog sisteme dece i odraslih.
Koje su prednosti 3T magnetne rezonance?
Magnetna rezonanca jačine 3T ima brojne prednosti u dijagnostici u poređenju sa urađajima manje jačine magnetnog polja (1.5T i 0.5T). U nastavku možete da pročitate koje su glavne prednosti MR 3T:
- Povećana rezolucija slike - Magnet 3T omogućava stvaranje slika sa višom prostornom rezolucijom, što omogućava da su sitni detalji jasnije vidljivi. Ovo je posebno korisno za identifikaciju malih lezija ili promena u tkivu.
- Bolji kontrast tkiva - Veća jačina magneta omogućava bolji kontrast između različitih vrsta tkiva, što olakšava diferencijaciju između zdravih i patoloških tkiva.
- Kraće vreme skeniranja - Zbog jačeg magnetnog polja, vreme potrebno za skeniranje može biti skraćeno, što smanjuje nelagodnost pacijenata i povećava efikasnost korišćenja uređaja.
- Bolja detekcija malih lezija - Zbog više rezolucije i boljeg kontrasta, 3T magnetna rezonanca omogućava otkrivanje manjih lezija koje bi mogle biti propuštene na magnetima manje jačine.
- Smanjenje potrebe za kontrastnim sredstvima - U nekim slučajevima, snimci dobijeni pomoću 3T magneta mogu biti dovoljno jasni da smanje potrebu za upotrebom kontrastnih sredstava, što je posebno važno za pacijente s bubrežnim problemima ili alergijama.
- Poboljšane sekvence za specifične primene - Sekvence kao što su difuziono merenje i perfuziono merenje mogu biti značajno poboljšane na 3T uređajima, što je korisno u dijagnostici moždanog udara, tumora i drugih patoloških stanja.
- Bolji kvalitet snimka mozga - U neurološkim ispitivanjima, 3T magneti omogućavaju bolju vizualizaciju struktura mozga, uključujući belu i sivu masu, hipokampus i druga važna područja.
- Napredne kardiovaskularne slike - Za kardiovaskularne preglede, 3T magnetna rezonanca omogućava precizniju procenu srčanih funkcija, miokarda i vaskularnih struktura.
- Preciznija procena zglobova i mekih tkiva - Ortopedska i sportska medicina imaju koristi od boljih snimaka zglobova, tetiva, ligamenata i mekih tkiva, što pomaže u preciznijem dijagnostikovanju povreda i degenerativnih bolesti.
- Poboljšana detekcija i karakterizacija tumora - Tumori, posebno oni u ranim fazama, mogu biti lakše otkriveni i karakterisani zbog bolje rezolucije i kontrasta, što pomaže u planiranju tretmana.
- Napredna funkcionalna ispitivanja - 3T magneti omogućavaju bolju funkcionalnu magnetnu rezonancu (fMR), koja je korisna za mapiranje moždanih funkcija i planiranje neurohirurških intervencija.
- Veća preciznost u MR spektroskopiji - Spektroskopija na 3T uređajima omogućava precizniju analizu hemijskih komponenti u tkivu, što može biti korisno u istraživanju metaboličkih poremećaja i tumora.
Visoko specijalizovani pregledi magnetnom rezonancom
-
MR 3T kolonografija
MR kolonografija je ciljani pregled debelog creva na magnetnoj rezonanci koji omogućava radiologu da detaljno vidi debelo crevo. Može da otkrije zapaljenje, krvarenje, tumore, polipe, divertikulume, ishemije. MR 3T omogućava kraće vreme snimanja uz kvalitetniju i jasniju sliku, a pruža i tiši i komforniji pregled sa smanjenim nivoom buke.
-
MR 3T Enterografija
MR enterografija je ciljani pregled tankog creva na magnetnoj rezonanci koji omogućava radiologu da detaljno vidi tanko crevo. Ovim pregledom mogu da se otkriju zapaljenja, krvarenja, tumori, polipi, divertikulumi, ishemije i druge bolesti tankog creva. MR 3T omogućava kraće vreme snimanja uz kvalitetniju i jasniju sliku i komforniji pregled sa smanjenim nivoom buke.
-
MR 3T Defekografija
MR defekografija je snimanje na magnentoj rezonanci koje služi za dijagnostikovanje poremećaja pražnjenja creva. Koristi se kod onih pacijenata koji imaju poziv na pražnjenje, a ne mogu da se isprazne ili se nedovoljno ili bolno prazne. MR 3T omogućava kraće vreme snimanja uz kvalitetniju i jasniju sliku, kao i komforniji pregled sa smanjenjenim nivoom bukom.
-
MR 3T pregled protoka likvora
Pregled protoka likvora spada u napredne tehnike MR pregleda, koja omogućava kvalitativno i kvantitativno merenje protoka likvora (brzine). Dostupnom pulsno-trigerovanom tehnikom, sa postavljanjem u regiju od interesa zavisnu od sumnjivog nivoa opstrukcije likvora, dobijaju se 3 vrste slika multiplanarno (sagitalno i aksijalno). Smer protoka je uočljiv na generisanim slikama zavisno od sistole i dijastole. Indikacije za ovaj pregled su akvaduktalna stenoza, normotenzivni hidrocefalus, procena funkcionalnosti ventrikulostomije u nivou treće komore, protok u nivou foramena magnuma (Chiari malformacije i ahondroplazija). Pregled se radi u nastavku standardnog MR pregleda endokranijuma.
-
MR 3T grudnog koša i medijastinuma
Magnetna rezonanca grudnog koša podrazumeva pregled medijastinalnih struktura i zidova grudnog koša. MR 3T omogućava kraće vreme snimanja uz kvalitetniju i jasniju sliku, pruža tiši i komforniji pregled sa smanjenim nivoom buke.
-
MR 3T morfološka i funkcionalna urografija
MR urografija je neinvazivna i bezbolna radiološka dijagnostička metoda bez zračenja. Koristi magnetno polje za dobijanje detaljnih slika bubrega, mokraćnih kanala i bešike. Daje nam informacije o morfologiji, strukturi organa urinarnog sistema i o funkciji bubrega. MR pregledom, za razliku od scintigrafskog pregleda, dobijamo slike sa jasno prikazanim urođenim anomalijama ili drugom vrstom patologije. MR 3T omogućava kraće vreme snimanja bez gubitka kvaliteta uz jasniju sliku i komforniji i tiši pregled.
-
MR 3T Multiparametrijski imaging prostate sa spektoskopijom
Multiparametrijski pregled prostate sa spektroskopijom se obavlja na aparatu MR jačine 3T. Pregled omogućava i rano otkrivanje karcinoma u početnoj fazi, što omogućava efikasnije lečenje, duže preživljavanje pa i izlečenje. Ovaj pregled se izvodi posebnim programima (sekvencama) koji omogućavaju ciljano snimanje prostate visoke rezolucije, sa dobijanjem sitnih preseka na 3 ili čak 2 mm. Pri tom se snimanje izvodi tehnikama koje uključuju posmatranje kretanja molekula vode u tkivu prostate (difuzija, DWI i ADC), kretanje krvi kroz prostatu (kako krv ulazi, koliko se zadržava i kako izlazi iz prostate, DCE) te često, tamo gde to ima i može, na aparatu postoji posmatranje i izračunavanje količine i odnosa enzima u prostati (spektroskopija). MR 3T omogućava kraće vreme snimanja bez gubitka kvaliteta uz kvalitetniju i jasniju sliku, pruža tiši i komforniji pregled sa smanjenim nivoom buke.
-
MR 3T pregled endokranijuma sa perfuzijom, spektroskopijom i kontrastom
MR pregled endokranijuma sa MR perfuzijom i spektroskopijom je kompleksan pregled koji se najčešće koristi u dijagnostikovanju i postterapijskom praćenju tumorskih promena u lobanjskoj jami, ali ima svoju ulogu i u drugim indikacijama. Standardnim delom pregleda prikazuje se morfologija lezije. Perfuzija procenjuje protok krvi u njoj, dok se spektroskopijom ispituje njen biohemijski sastav.
-
MR 3T Whole Body – Parenhimski organi (grudni koš, abdomen, mala karlica)
MR whole body je snimanje regije grudnog koša, abdomena i male karlice kao uvid u opšte morfološke karakteristike organa. Ciljano snimanje eventualne promene se dogovara naknadno. Postoje onkološke i neonkološke primene MR celog tela. MR 3T omogućava kraće vreme snimanja uz kvalitetniju i jasniju sliku, pruža tiši i komforniji pregled sa smanjenim nivoom buke.
-
MR 1.5T pojedinačnih zglobova
Magnetna rezonanca zglobova kao prva dijagnostička metoda ili nastavak rendgen, odnosno ultrazvučne dijagnostike - precizno prikazuje koštano tkivo, hrskavicu, ligamente kao i mekotkivne strukture. Dijagnostika zgloba magnetnom rezonancom se najčešće obavlja kod bolova i otoka zglobova, trauma i sportskih povreda, kada postoje sumnje na tumorski proces u zglobu, kao i kod ograničene pokretljivosti zgloba.
-
MR 1.5 lumbosakralne kičme
Spada u standardne preglede koji se sprovode poštovanjem osnovnih postulata MR dijagnostike - multiplanarno (aksijalno, koronarno i sagitalno) i multisekvencijalno (T1W TSE, T2W TSE i STIR). Zavisno od potreba u konkretnom slučaju - može biti rađen u okviru onkološkog protokola (proširen za DWI, Dixon sekvence, kontrast), osnovnog degenerativnog protokola (kod diskopatije), prilagođen pregledu inflamatornih karakteristika (sumnja na spondilodiscitis, inflamatornu poliradikulopatiju). U svakom slučaju je prilagođen osnovnim kliničkim nalazima pacijenta.
-
MR 1.5 hipofize
MR hipofizne žlezde je pregled koji se obavlja sa aplikacijom kontrasta, a omogućava najpreciznije dijagnostikovanje patoloških promena u žlezdi i njenoj okolini. Na prvom mestu, to su mikro i makroadenomi, ali i druge tumorske lezije, urođeni poremećaji u razvoju žlezde, inflamatorni poremećaji i druge promene.
-
MR 1.5 pregled karlice sa ciljanim presecima po organu od interesa
MR male karlice je neinvazivna i savremena dijagnostička procedura u procesu otkrivanja različitih bolesti i stanja u organima male karlice (ženski i muški reproduktivni organi), sa ciljanim presecima organa kao što su rektum, prostata i ostali. Indikacije za ovaj MR pregled su otkrivanje tumora, prisustvo metastaza, preoperativna procena ili priprema, procena stanja kod terapije malignih bolesti.
-
MR 1.5 endokranijuma sa angiografijom i venografijom
MR endokranijuma sa arteriografijom i venografijom je pregled koji omogućava dijagnostikovanje najšireg spektra patoloških promena koje zahvataju moždano tkivo, druge strukture unutar lobanje, kao i patološke promene na arterijskim i venskim krvnim sudovima (stenoze, aneurizme, vaskularne malformacije, venske tromboze).
-
MR 1.5 endokranijuma
Magnetna rezonanca (MR) endokranijuma je najsavremeniji i najprecizniji način pregleda ovog dela tela. Pruža superioran morfološki prikaz struktura unutar lobanje, može da pruži dodatne informacije vezane za protok krvi u mozgu, da procenjuje biohemijski sastav različitih lezija, pa čak i da prikaže funkcionalnu aktivnost pojedinih delova mozga.
-
MR 1.5. kolonografija
MR kolonografija, sa virtuelnom kolonoskopijom, je neinvazivna metoda u radiološkoj dijagnostici karcinoma kolona. Omogućava lokalizaciju procesa i prikaz celog kolona, i omogućava istovremenu evaluaciju ostalih abdominalnih organa. Proceduru obavlja Prof. dr Šaranović.
-
MR 1.5. defekografija
Magnetna rezonanca - MR defekografija omogućava vizualizovanje sleda događaja u toku defekacije, i otkrivanje uzroka rektumske opstipacije. Parametri koji se pri tom određuju su: stepen rektumske evakuacije, veličina anorektumskog ugla, spad pelvisnog poda, udaljenost anorektumskog spoja od pubokokcigealne linije u miru, stiskanju i napinjanju i postojanje rektocele, intususcepcije i prolapsa. Merenjem dužine i širine analnog kanala, defekografski se dobijaju podaci o stanju unutrašnjeg i spoljašnjeg analnog sfinktera. Proceduru obavlja prof. Dr Šaranović.
-
MR 1.5 male karlice
MR male karlice je neinvazivna i savremena dijagnostička procedura u procesu otkrivanja različitih bolesti i stanja u organima male karlice (ženski i muški reproduktivni organi). Indikacije za MR pregled male karlice su otkrivanje tumora, prisustvo metastaza, infekcije, krvarenje, urođene anomalije organa, preoperativna procena ili priprema, procena stanja kod terapije malignih bolesti.
-
MRCP 1.5T holagiopankreatografija
MRCP holagiopankreatografija je dijagnostička metoda snimanja žučne kese, žučnih puteva i kanalnog sistema pankreasa. Indikacije za ovaj pregled su zapaljenje žučne kese, prisustvo kalkulusa u žučnoj kesi ili putevima, odnosno maligni i benigni procesi.
-
MR 1.5T enterografija
Magnetna rezonanca - MR enterografija, je dijagnostička metoda ciljanog pregleda tankog creva i pasaže creva. Proceduru obavlja prof. dr Šaranović.
-
MR 1.5T dojki
Magnetna rezonanca (MR) dojki je dijagnostički postupak koji se koristi za detaljno ispitivanje tkiva dojki. Ovaj pregled omogućava lekarima da dobiju visokokvalitetne slike dojki kako bi identifikovali eventualne promene, kao što su tumori. MR dojki se obično zakazuje kada postoji potreba za dodatnim ispitivanjem nakon drugih pregleda, kao što su mamografija ili ultrazvuk dojki, odnosno kada postoje specifični simptomi ili građa dojki, rizici ili istorija bolesti.
-
MR 1.5 abdomena
MR abdomena je neinvazivna i savremena dijagnostička procedura u procesu otkrivanja različitih bolesti i stanja u organima abdomena (jetre, žučne kese, bubrega, nadbubrega, pankreasa, slezine). Indikacije za MR pregled su otkrivanje tumora, prisustvo metastaza, infekcije, krvarenje, urođene anomalije organa, preoperativna procena ili priprema, kao i procena stanja kod terapije malignih bolesti.