Najčešća pitanja i dodatne informacije
Definicija usluge – šta je pregled, intervencija
Fetalna ehokardiografija je ultrazvučna dijagnostika kojom se dobija detaljna slika srca fetusa. Fetalnu ehokardiografiju obavlja dečiji kardiolog. Na ovaj način se vrši pregled strukture, funkcije i ritma srca kod bebe u periodu gestacije, odnosno pre rođenja i time se povećava mogućnost pravovremene reakcije i moguće terapije u slučaju abnormalnosti.
Kako se izvodi (obavlja) pregled, intervencija
Trudnice se upućuju na ovu vrstu dijagnostike uglavnom između 18. i 25. nedelje trudnoće. Optimalno vreme za pregled je u drugom trimestru trudnoće (22–24. nedelja trudnoće), ali se fetalna ehokardiografija može izvesti sve do kraja trudnoće u zavisnosti od toga kada će lekar specijalista uputiti buduću majku na ovu vrstu proširenog pregleda srca bebe.
Pregled se izvodi tako što se u ležećem položaju trudnica smesti na krevet sa podesivim naslonom. Potrebno je da se oslobodi stomak kako bi tom prilikom bio nanet gel koji je provodnik ultrazvučnih talasa. Lekar lagano prinosi sondu i pregled se sve vreme obavlja ovim putem (transabdominalno), odnosno preko stomaka trudnice, prevlačenjem sonde preko nanetog gela.
Lekar specijalista (dečiji kardiolog) će sedeti pored trudnice, a ispred njega je postavljen monitor sa panelom koji sadrži dugmiće i komande pomoću kojih će lekar povremeno zaustaviti ili zumirati sliku na monitoru kako bi detaljno izvršio pregled svih struktura srca fetusa. Povremeno možete čuti određene zvukove koji su rezultat aktivnosti fetalne cirkulacije (bebinog krvotoka).
Za vreme pregleda trudnica ima komunikaciju sa lekarom koji će je upućivati u detalje koji su u vezi sa ehokardiografskim nalazom.
Srce bebe prikazuje se u celini, vidi se položaj pretkomora i komora, kao i krvnih sudova zajedno sa ostalim strukturama bebinog krvotoka. Plodova voda okružuje fetus, a ona je dobar provodnik ultrazvučnih talasa, što olakšava pregled.
Faktori koji mogu otežati, ili zbog kojih je neophodno eventualno ponavljanje pregleda, mogu biti: nepovoljan položaj fetusa (kada se kičma nalazi napred, bliže sondi), gojaznost trudnice, smanjena ili izrazito povećana količina amnionske tečnosti, ali i odmakla trudnoća (veća osifikacija kostiju fetusa, hidrops placente).
Kada se zakazuje i zbog čega se obavlja – simptomi, bolesti, stanja
Fetalna ehokardiografija ne spada u rutinski pregled tokom trudnoće. Stanja i podaci u ličnoj anamnezi zbog kojih će lekar specijalista uputiti trudnicu na ovu vrstu ultrazvučnog pregleda su:
- Podatak o postojanju srčanih mana kod bliskih srodnika majke
- Određena oboljenja majke kao što su lupus, dijabetes melitus tip 1 ili rubela
- Korišćenje određenih grupa lekova u prvom trimestru trudnoće koji imaju teratogeno dejstvo (dokazan štetni efekat na plod).
- Upotreba alkohola i zloupotreba supstanci tokom trudnoće
- Prisustvo hromozomskih trizomija (13, 18 ili 21, odnosno Patauov, Edvardsov i Daunov sindrom) ili postojanje abnormalnosti nekog drugog sistema organa
- Postojanje poremećaja ritma i broja otkucaja srca fetusa otkrivenih prilikom rutinskih ultrazvučnih pregleda trudnice.
Važne napomene za pacijente
- Glavni cilj ove vrste pregleda je prenatalna dijagnostika urođenih srčanih mana
- Otkrivanjem kongenitalnih (urođenih) srčanih mana je moguća odluka o trenutku, načinu i mestu završetka trudnoće (npr. tercijarna zdravstvena ustanova kod složenijih srčanih mana kako bi se bebi pružila adekvatna podrška odmah nakon rođenja)
- Neinvazivna, u potpunosti neškodljiva i bezbolna metoda
- Pregled traje u proseku 30–45 minuta
- Pre pregleda nije neophodna nikakva posebna priprema, a nakon pregleda nije neophodan oporavak.