Najčešća pitanja i dodatne informacije
Šta je endokrinološki pregled sa ultrazvučnim pregledom štitaste žlezde
Endokrinološki pregled sa ultrazvučnim pregledom štitaste žlezde predstavlja celovit, detaljan pregled specijaliste interne medicine – supspecijaliste endokrinologije, sa posebnim osvrtom na strukturu, veličinu, prokrvljenost, prisustvo patoloških promena štitaste žlezde preko ultrazvučne dijagnostike.
S obzirom na to da postoji velika zastupljenost poremećaja štitaste žlezde u populaciji koji se javljaju često bez jasnih simptoma bolesti kod početnih promena, cista, nodusa, zapaljenja, pa i tumorskih promena, savetuje se redovan endokrinološki pregled sa ultrazvukom štitaste žlezde koji otkriva pomenute promene na vreme.
Kako se izvodi endokrinološki pregled sa ultrazvučnim pregledom štitaste žlezde
Endokrinološki pregled sa ultrazvučnim pregledom štitaste žlezde se sastoji iz nekoliko etapa:
Anamneza
Lična anamneza – uzimanje detaljnih podataka od pacijenta o glavnim tegobama, njihovom intenzitetu, trajanju, učestalosti javljanja, dovođenje u vezu sa uzrocima, potom informacije o drugim pridruženim, hroničnim bolestima ukoliko ih ima (sa posebnim osvrtom na hormonske poremećaje, dijabetes, metaboličke poremećaje, probleme sa štitastom žlezdom, sterilitet), ranijim operacijama i bolničkom lečenju, alergijama, životnim navikama, načinu i uslovima života, upotrebi lekova;
Porodična anamneza – informisanje o genetskoj predispoziciji u užoj porodici za osnovne i najčešće bolesti koje se javljaju u populaciji (visok krvni pritisak, dijabetes, infarkt, šlog, bubrežne i neurološke bolesti, hormonski poremećaji u familiji);
Klinički pregled
Podrazumeva detaljan pregled celog tela, obuhvala inspekciju – posmatranje boje kože, suvoće, elasticiteta kože, stanje sluzokoža, disanja, opšteg stava i stanja pacijenta, uhranjenosti i građe, promena na telu, potom palpaciju – pipanje poglavine, limfnih čvorova na vratu, posebno detaljna palpacija štitaste žlezde, trbušnih organa laganim pritiskom preko trbuha, pregled ekstremiteta, zatim perkusiju i auskultaciju – slušanje srca i pluća stetoskopom, utvrđivanje srčanog rada, ritmičnosti/aritmija i eventualno prisustvo šumova srca kao i analiza disajnog šuma;
Merenje krvnog pritiska, srčane frekvencije – pulsa, telesne visine i mase;
Ultrazvuk štitaste žlezde
Ovom dijagnostičkom metodom doktor stiče uvid u strukturu tkiva, veličinu, prokrvljenost, prisustvo patoloških promena u štitastoj žlezdi, a potom i paraštitastim žlezdama i limfnim čvorovima vratne regije. Izvodi se najčešće u ležećem položaju sa glavom blago zabačenom unazad, lekar specijalista endokrinologije izvodi ovo snimanje tako što prelazi sondom preko prednjeg dela vrata – regija štitaste žlezde, uz blagi pritisak i prethodno nanošenje gela. Metoda je bezbolna i komforna za pacijenta. Tokom dijagnostike pacijent dobija usmena objašnjenja, a potom i pisani izveštaj lekara. Ovom dijagnostikom mogu se videti nodusi – čvorići u štitastoj žlezdi, ukoliko postoje, ciste, zapaljenje žlezdanog tkiva, tumorske promene, uvećanje štitaste žlezde – struma.
Kada se zakazuje endokrinološki pregled sa ultrazvučnim pregledom štitaste žlezde
Endokrinološki pregled sa ultrazvukom štitaste žlezde se zakazuje kod redovnog praćenja već utvrđenih bolesti štitaste žlezde (hronični tireoditis, praćenje veličine promena nodusa – čvorića, benignih tumora) na nekoliko meseci ili godišnje, potom kao deo godišnjeg sistematskog pregleda.
Pregled se zakazuje i prilikom pojave novih simptoma i znakova bolesti koji mogu biti u vezi sa štitastom žlezdom:
- bol u predelu vrata;
- vidljivo uvećanje, otok na vratu – struma;
- otežano gutanje;
- simptomi u vezi sa bolestima štitaste žlezde – lupanje srca – ubrzan srčani rad, pojačano znojenje, uznemirenost, umor, suva koža, otoci, promuklost, otežano pražnjenje/zatvor, naglo dobijanje na težini ili mršavljenje uprkos adekvatnom unosu hrane;
- simptomi i znaci u vezi sa paraštitastom žlezdom – hiper ili hipo kalcemija, poremećaj metabolizma fosfata, osteopenija/osteoporoza, bolovi u mišićima i kostima, slabost i zamor, mokraćni kamenci, grčevi;
- poremećaj hormona štitaste ili paraštitaste žlezde.
Endokrinološki pregled sa ultrazvukom štitaste žlezde se zakazuje i u cilju dijagnoze i praćenja bolesti štitaste žlezde: Hašimoto autoimuni tireoiditis, hipotireoza, hipertireoza, tireotoksikoza, ciste, nodusi, tumorske promene.
Nakon obavljenog pregleda, specijalista endokrinologije može uputiti pacijenta na analize hormona štitaste žlezde, serologiju – proveru prisustva antitela kod pojedinih zapaljenskih bolesti, na punkciju ili biopsiju nodusa štitaste žlezde, a sve radi utvrđivanja tačne dijagnoze i propisivanja najadekvatnije terapije, kao i plana za dalje lečenje i praćenje bolesti.
Kada se ovakvi klasični prefiksoidi jave u proširenim )obično udvojenim) sklopovima, pišu se odvojeno i bez crtice uz sebe, na primer makro i mikro planovi.
Važne napomene
- Preled je jednostavan i sveobuhvatan, neškodljiva i brza ultrazvučna dijagnostika.
- Ne zahteva posebnu pripremu.
- Uobičajeno trajanje pregleda je 30 do 45 minuta.