Koronarografija

Koronarografija je minimalno invazivna radiološka dijagnostička metoda kojom se ispituju stanje i prohodnost koronarnih krvnih sudova – glavnih arterija koje ishranjuju srce. Koronarografija predstavlja zlatni standard u dijagnostici i lečenju koronarne bolesti – angine pektoris i infarkta miokarda, stanja smanjenog dotoka kiseonika u srčani mišić putem koronarnih krvnih sudova.

Koronarografija podrazumeva uvođenje tankog fleksibilnog katetera u arteriju na ruci ili preponi i njegov put retrogradno do početnog proširenja aorte i ušća koronarnih arterija gde se aplikuje kontrastno sredstvo kroz kateter, a potom primenjuju rendgenski X-zraci radi dobijanja slika – angiograma, prikaza srčanih arterija, njihovog toka i eventualnih suženja krvnih sudova. Razlikujemo dijagnostičku koronarografiju, kada se evidentira postojanje suženja ili kompletnog zapušenja krvnog suda i terapijsku koronarografiju, kada se u istom aktu dijagnostikuje i otklanja suženje krvnog suda primenom dilatacije/proširivanja balonom ili postavljanjem stenta na mestu suženja.

Postoji i neinvazivna metoda prikaza koronarnih arterija – MSCT koronarografija koja podrazumeva snimanje na skener aparatu uz primenu intravenskog jodnog kontrasta i rendgenskih X-zraka koji se primenjuju u maloj dozi na savremenim multislajsnim aparatima, kada se putem kompjuterske 3D rekonstrukcije slika poprečnih preseka regije srca, dobija slika koronarnih arterija u njihovom punom toku.

Koronarografija se izvodi u angiosali u lokalnoj anesteziji od strane interventnog kardiologa ili radiologa. Pocedura je bezbolna, podrazumeva primenu lokalnog anestetika na mestu uvođenja katetera u perifernu arteriju (podlakat, prepona), a pacijent je tokom dijagnostike svestan i sarađuje sa lekarom.

Nakon pristupanja perifernoj arteriji ubodom igle u krvni sud, uvodi se tanak fleksibilni kateter i retrogradno se plasira do početnog proširenja aorte i ušća koronarnih arterija gde se aplikuje kontrastno sredstvo kroz kateter, a potom primenjuju rendgenski X-zraci radi dobijanja slika – angiograma, na kom se prikazuju koronarne arterije, njihov tok i prisustvo eventualnih suženja krvnih sudova, ili prekid u toku krvnog suda kod kompletne opstrukcije srčane arterije. Tokom same procedure može se osetiti pritisak u regiji plasiranja katetera (podlakat, prepona), ne i bol, kao i blaga neprijatnost u vidu kratkotrajnog talasa vrućine u celom telu ili metalni ukus u ustima prilikom primene kontrasta, što je sve prolaznog karaktera.

Trajanje koronarografije je do 60 minuta, nakon procedure potrebno je striktno mirovati u bolnici nekoliko sati nakon čega pacijent može ići kući, a ukoliko je ugrađen stent prilikom koronarografije, pacijent mora prenoćiti u bolnici. Tokom boravka u bolnici prate se svi vitalni parametri i motri se na mesto plasiranja katetera zbog eventualne pojave lokalnog krvarenja na mestu uboda.

Koronarografija predstavlja zlatni standard u dijagnostici i lečenju koronarne bolesti – angine pektoris i infarkta miokarda, stanja smanjenog dotoka kiseonika u srčani mišić putem koronarnih arterija. Ovu dijagnostiku indikuje specijalista kardiologije pre svega na osnovu simptoma i znakova koronarne bolesti kod pacijenta, a radi postavljanja definitivne dijagnoze bolesti i planiranja daljih koraka u lečenju – primena balon-angioplastike, ugradnja stenta na mestu suženja krvnog suda ili planiranja hirurške revaskularizacije – bajpas operacije. Osnovni simptomi koji bude sumnju na prisustvo koronarne bolesti jesu naglo nastao bol iza grudne kosti koji se širi u vilicu, rame, ruku, koji se javlja pri naporu, kod dugotrajne fizičke aktivnosti, emocionalnog stresa, pri naglom izlaganju hladnoći.

• kontraindikacija za ovu dijagnostiku je trudnoća ili sumnja na trudnoću (izostanak ciklusa). Obavezno naglasiti lekaru/medicinskom osoblju, jer rendgenski zraci mogu uticati štetno na plod;
• metoda je invazivna i predstavljavisokospecifičnu i bezbolnu dijagnostika. Zlatni standard u dijagnostici i lečenju koronarne bolesti – angine pektoris i infarkta miokarda;
• pre procedure je neophodno uklanjanje metalnih predmeta, nakita, pirsinga;
• potrebno je poneti sa sobom nalaze uree i kreatinina iz krvi, koji nisu stariji od 10 dana), pisani uput lekara za dijagnostiku (ukoliko posedujete);
• trajanje procedure je do 60 minuta;
• priprema – ako je pacijent na terapiji oralnim antidijabeticima (Glucophage, Gluformin, Metformin, Tefor, Siofor) treba da obustavi uzimanje 2 dana pre snimanja, na dan snimanja i 2 dana nakon snimanja – ukupno 5 dana;
• nakon dijagnostike obavezno je mirovanje u ležećem položaju nekoliko sati;
• ne savetuje se vožnja automobila neposredno nakon dijagnostike, već je obavezan povratak kući u pratnji punoletne osobe.