Spirometrija

Spirometrija je neinvazivna, bezbolna metoda procene funkcije disajnog sistema na osnovu izmerenog kapaciteta pluća, volumena izdahnutog vazduha i brzine protoka vazduha kroz disajne puteve. Koristi se i u svrhu procene uspešnosti terapije kod oboljenja pluća.

Najčešća pitanja i dodatne informacije

Šta je spirometrija

Spirometrija je neinvazivna, bezbolna metoda utvrđivanja funkcionalne sposobnosti disajnih organa na osnovu izmerenog kapaciteta pluća, volumena izdahnutog vazduha i brzine protoka vazduha kroz disajne puteve. Vrednosti spirometrije zavise od godina života, telesne mase, visine, pola i uslova pod kojima se obavlja merenje.

Kako se izvodi spirometrija

Pre izvođenja spirometrije pacijent bi trebalo da izbegava obilne obroke, kafu, alkohol i pušenje oko dva sata, teške fizičke napore ili vežbe najmanje 30 minuta pre testiranja. U skladu sa dogovorom sa lekarom treba isključiti lekove koji se koriste u terapiji plućnih bolesti, a koji bi uticali na tačnost testa. Pacijent treba da nosi udobnu i široku odeću koja neće ometati sposobnost dubokog disanja pacijenta (što bi rezultiralo restriktivnom slikom).

Prilikom spirometrije pacijent sedi u stolici sa blago raširenim nogama na zemlji, na nosu ima štipaljku, diše u cev (preko plastičnog usnika) pričvšćenu za mašinu koja se zove spirometer (beleži koju količinu vazduha pacijent izdiše iz pluća i kojom brzinom).

Pacijent diše lagano i od njega se očekuje da duboko udahne, zadrži dah nekoliko sekundi i zatim izdahne što jače i brže može.

Test će se ponoviti tri puta.

Ceo proces traje obično oko 15 minuta.

Nakon inicijalnog testa, ako lekar utvrdi da postoji poremećaj funkcije pluća, može dati pacijentu bronhodilatatore (lekovi koji šire disajne puteve), pa zatim ponoviti test, što mu daje mogućnost za preciznije postavljanje dijagnoze.

Pravilno izvođenje testa je neophodno za tačne rezultate.

Lekar može indikovati i dodatne testove kao što su ponavljana spirometrija nakon opterećenja i bronhoprovokativni test histaminom (supstanca koja dovodi do suženja disajnih puteva).

Tokom testa, brzo i duboko disanje može izazvati umor, vrtoglavicu, kašalj, stezanje i bol u grudima.

Ukoliko je pacijent imao neka od sledećih stanja – hemoptiziju, pneumotoraks, nedavni infarkt miokarda ili plućnu emboliju, aneurizmu, nedavnu operaciju oka, torakalne i abdominalne hiruške intervencije, trebalo bi da sačeka da se potpuno oporavi pre nego što uradi spirometriju.

Kada se zakazuje spirometrija i zbog čega se obavlja

Spirometriju indikuje pregledom lekar specijalista interne medicine supspecijalista pulmolog, specijalista pneumoftiziolog ili alergolog.

Najčešći simptomi koji upućuju pacijenta da se obrati lekaru su gušenje, kratak dah, sviranje u grudima, kašalj koji dugo traje. Spirometrija kao dijagnostička metoda se često se preporučuje aktivnim ili bivšim pušačima.

Spirometrija se koristi i kao potvrda sledećih dijagnoza:

  • astme;
  • HOBP (hroničnog bronhitisa i emfizema pluća);
  • restriktivnih bolesti pluća (plućne fibroze);
  • kod hroničnih bolesti pluća može se koristiti periodično za praćenje stanja pluća i efikasnosti prepisane terapije,
  • u okviru preoperativne pripreme (provera adekvatnosti plućne funkcije i rizika za anesteziju ili kardiotorakalne intervencije);
  • kao skrining metoda za otkrivanje plućnih poremećaja povezanih sa radom (procena radne sposobnosti).

Važne napomene za pacijente

  • Spirometrija je siguran i bezbedan test.
  • Pre spirometrije treba izbegavati obilne obroke, unos kafe i alkohola, pušenje, teške fizičke napore i vežbe.
  • U skladu sa dogovorom sa lekarom treba isključiti lekove koji se koriste u terapiji plućnih bolesti.
  • Pacijent treba da nosi udobnu odeću.
  • Nakon testa ne postoji period oporavka, pacijent se vraća svojim svakodnevnim aktivnostima.

Naš tim iskusnih stručnjaka